Κυριακή 21 Αυγούστου 2011

Banksy: Για μια εποποιία του δρόμου






Ο λόγος για τον Banksy, τον γνωστό βρετανό γκραφιτά που με τα έργα και τη δράση του έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Με βασική επιδίωξη να μετακενώσει την κοινωνικοπολιτική ανησυχία του στον καθένα που τυχαίνει να περνάει μπροστά από τα έργα του, στο δρόμο διαφόρων πόλεων ακόμη και σε μουσεία μέσω της... παράνομης καλλιτεχνικής του παρέμβασης σε γνωστά έργα άλλων, δρα σαν γκραφιτάς από τις αρχές της δεκαετίας του 90'. Η διάθεση του είναι άλλοτε επιθετική και οι στόχοι του φανεροί και άλλοτε κρυπτική και τα μηνύματα των έργων του φτάνουν υπόγεια και με το αναγκαίο ''ξεκουκούλισμα'' στους θαυμαστές τους. Αξιοσημείωτη είναι η εμμονή του βρετανού γκραφιτά στους αρουραίους, ένα αλλώνυμο του φοβισμένου ανθρωπάκου του Κάφκα και των σαρκωμένων ζώων και εντόμων του. Ο άνθρωπος μάλλον, κατά τον Banksy, μπορεί να αντισταθεί και πρέπει να αντιστέκεται χωρίς αυτό να σημαίνει πως αυτό δεν τον καταβάλλει, δεν τον μελαγχολεί, τον θλίβει ακόμα και τον απελπίζει με φόντο το σκοροφαγωμένο αστικό τοπίο, όπου τα πάντα εμφανίζονται διαβρωμένα από τον παραλογισμό και τη στρέβλωση.

Παρακάτω, αναδημοσιεύω ένα άρθρο του Γεράσιμου Βασιλόπουλου στο περιοδικό INDEX για τον Banksy:

Φαντάσου μια πόλη όπου τα γκράφιτι δεν είναι παράνομα, μια πόλη όπου όλοι μπορούν να ζωγραφίσουν όπου τους κάνει κέφι… Όπου η αναμονή σε μια στάση λεωφορείου δεν είναι ποτέ βαρετή. Μια πόλη που μοιάζει με πάρτι στο οποίο είναι προσκεκλημένοι οι πάντες. Φαντάσου μια τέτοια πόλη και μην ακουμπάς πια στον τοίχο - είναι φρεσκοβαμμένος.Βansky, το tag, δηλαδή το όνομα ή, αν θέλετε, η υπογραφή με την οποία είναι γνωστός ο πλέον διάσημος γκραφιτάς. Ο «καλλιτέχνης-τρομοκράτης», όπως αποκαλεί ο ίδιος τον εαυτό του, ο οποίος καταφέρνει εδώ και χρόνια να διατηρεί μυστική την ταυτότητά του παρ’ όλο που τα έργα του εκτίθενται σε πάμπολλες πόλεις του κόσμου και σε διάφορα, πιθανά και απίθανα, μέρη των πόλεων. Έχει εκθέσει δικά του έργα ή έχει παρέμβει σε πίνακες διάσημων ζωγράφων -σαφώς ακάλεστος και σαφώς χωρίς άδεια- στο Λούβρο, στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, στο Βρετανικό Μουσείο, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου και στο Μουσείο του Μπρούκλιν, και ομολογεί ότι αισθάνθηκε πραγματικά σύγχρονος καλλιτέχνης όταν είδε τις αντιδράσεις των επισκεπτών, οι οποίοι κοιτούσαν τα «έργα» του νιώθοντας μπερδεμένοι και εξαπατημένοι. Όποιος έχει βρεθεί στο Λονδίνο σίγουρα έχει δει έργα του, μια και κοσμούν κάθε γωνιά αυτής της πόλης, όπως άλλωστε και όλες τις πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου - και όχι μόνο. Οι δρόμοι, τα πάρκα, οι ζωολογικοί κήποι, όπου έχει μεταμορφώσει με τα σχέδιά του τα γαϊδούρια σε ζέβρες και τις αγελάδες και τα γουρούνια σε… κινούμενες ελαιογραφίες (τα χρώματα δεν είναι τοξικά, δηλώνει), οι στέγες, τα αγάλματα, οι γέφυρες… μέχρι το τείχος «ασφαλείας» της Παλαιστίνης -τον απόλυτο προορισμό διακοπών για δημιουργούς γκράφιτι, όπως δηλώνει- είναι οι καμβάδες και τα τελάρα του, ένας κουβάς με χρώμα η παλέτα όπου βουτά τα χοντρά πινέλα του. Πέρασε έξι μήνες καμαρώνοντας για την εξυπνάδα του να ζωγραφίσει σε ένα δρόμο στο Πορτομπέλο εικόνες κορακιών που επιτίθενται σε κάμερες επιτήρησης και άκουσε από έναν μικροπωλητή ότι τα είχε βάλει εκεί η αστυνομία (!) ώστε να κοιτάνε οι περαστικοί τις κάμερες και έτσι να σκανάρουν το πρόσωπό τους!!!!
Πνευματώδης και ανατρεπτικός, καταπιάνεται με συμβολικά έργα που απεικονίζουν μαϊμούδες με όπλα μαζικής καταστροφής και χαμογελαστούς αστυνόμους που επικροτούν τις παραβάσεις. Από τα πιο αγαπημένα θέματά του οι αρουραίοι (αναγραμματισμός της αγγλικής λέξης rat σε «art») με τρυπάνια και ομπρέλες που συνοδεύονται από ευφυή και σαρκαστικά συνθήματα και σχολιάζουν τα πάντα: από τα McDonalds μέχρι τον πόλεμο στο Ιράκ. Άλλωστε «μπορείς να βγεις νικητής στον αγώνα των αρουραίων, αλλά θα παραμείνεις ένας αρουραίος».​

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου